نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام

نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام
وزیری، شومیز، 272 صفحه، چاپ اول 1388، چاپ سوم 1402.

این کتاب برگرفته از آثار و سخنرانی‌های حضرت استاد درباره حقوق بشر است که با تلاش حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحکیم سلیمی در 11 فصل تدوین و نگارش یافته و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.
فصل اول این کتاب موضوعاتی نظیر: تعریف حق و حقوق و بیان مفاهیمی چون: حکم، ملک و تکلیف، بررسی واژه‌ حق در قرآن، نگاهی به انسان‌شناسی و اهمیت آن، اشاره به منابع حقوق بشر در اسلام، منشأ بودن حق خداوند و ملاک جعل حقوق از ناحیه او را در بر می‌گیرد.
در فصل دوم کتاب خاستگاه «حق» مورد بررسی قرار گرفته و در همین راستا پس از پرداختن به دیدگاه‌های مکاتب پوزیتویسیتی، ضمن بیان دیدگاه اسلام در این زمینه، گستره مفهوم «حق» و تکلیف‌گرایی در رویکرد اسلامی ذکر گردیده و حق خدا به عنوان منشأ حقوق بشر معرفی شده است.
فصل سوم نیز اصول موضوعه حقوق بشر را در 12 اصل از جمله: توحید، حکمت بالغه الهی و جاودانگی روح، رابطه دنیا و آخرت، کرامت انسانی،‌ اختیار و ... تبیین می‌کند.
نقد و بررسی اعلامیه جهانی حقوق بشر و کاستی‌های آن فصل چهارم کتاب را به خود اختصاص داده است. فقدان نظم و ترتیب منطقی، بی‌اعتنایی به دین، برهان‌ناپذیری، عدم انسجام و .. از جمله کاستی‌هایی است که در این فصل به آن پرداخته شده است.
فصل‌های پنجم، ششم و هفتم کتاب به ترتیب به واکاوی موضوعاتی چون: نظام‌نامه حقوق و تکالیف بشر، مفاهیم آزادی و نظام برده‌داری و بیان نظرات اسلام درباره هریک از این موضوعات، می‌پردازد.
سه فصل بعدی این کتاب با پرداختن به اشتراک‌های تکوینی و تشریعی زن و مرد، نهضت هوادران حقوق زن را بررسی و برای شبهات مطرح شده در این زمینه، پاسخ‌‌هایی قرآنی ارایه می‌کند و سپس، ضمن تشریح تفاوت‌های تکوینی و تشریعی زن و مرد، به ارایه راه‌کارهایی برای تقویت بنیان خانواده می‌پردازد.
در فصل پایانی نیز پس از بیان آیات ناظر به تفاوت‌های حقوقی مرد و زن در امور اجتماعی و مسایل خانوادگی، جایگاه خانواده و فلسفه ازدواج مورد بررسی قرار گرفته و سرانجام پس از ذکر بعضی حقوق اقتصادی زن، به تفاوت ارث زن و مرد پرداخته شده است.