در پی سخنرانی حضرت آیتالله مصباح یزدی در هجدهمین نشست كشوری دفتر پژوهشهای فرهنگی كه با موضوع «عزت ملی در پرتو انقلاب اسلامی» ایراد شد، آقای دكتر اسفندیار اختیاری، نماینده زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی طی نامهای گلایهآمیز، ضمن تذكر پارهای افتخارات تاریخی ایرانیان، نسبت به فرمایشات آیتالله مصباح انتقاد كردند. آیتالله مصباح در پاسخ به این نامه توضیحاتی را مرقوم فرموده، برای ایشان ارسال کردند. از آنجا كه نامه آقای دكتر اختیاری در برخی مطبوعات و سایتها منتشر شده است، لازم دانسته شد تا پاسخ آیتالله مصباح نیز برای روشن شدن اذهان عمومی از این طریق منتشر گردد. ضمناً علاقمندان میتوانند اصل سخنرانی مورد اشاره در این نامه را از پایگاه اطلاعرسانی حضرت آیت الله مصباح به نشانی www.mesbahyazdi.ir/node/4278 دریافت كنند.
به نام خدا
جناب آقای دكتر اسفندیار اختیاری،
نماینده محترم زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی؛
با احترام، ضمن تشكر از نامه گلایهآمیز شما درباره تعبیری كه در گفتار اینجانب به كار رفته بود به استحضار میرسانم:
اینجانب بر حسب آموزههای اسلامی به همه ادیان توحیدی احترام میگزارم و وجود بعضی از عقاید یا آداب نامطلوب در بعضی از آنها را مانع این احترام نمیدانم؛ چنانكه در میان فرقههای منسوب به اسلام هم انحرافاتی وجود دارد كه نمیتوان آنها را موجب خدشه در اصل اسلام دانست.
اما عرایض بنده در سخنرانی مورد اشاره شما ناظر به این مطلب بوده است كه ما یك بار از شخصیتهای بزرگی كه در میان اجداد ما بودهاند یاد میكنیم و آنان را به خاطر ویژگیهای ارزشمندی كه داشتهاند، میستاییم. این كار در واقع احترام به آن صفت و خصلت ارزنده است، و طبعاً نسبت به شخصیتهای دیگری كه از نیاكان ما هم نبودهاند، انجام میدهیم. چنانكه حاتم طائی را به جهت جود و سخاوتش میستاییم. و یك بار ملاك ارزشگذاری را كشورگشایی و توسعه قلمرو حكومت میدانیم و كسانی را به جهت سعی در توسعه «وطن قراردادی» میستاییم، و ایشان را به عنوان قهرمان ملی ستایش میکنیم؛ این كار مبنای عقلائی ندارد. چنانكه وسعت این وطن در طول تاریخ ثابت نبوده و از باب نمونه زمانی كشور عراق فعلی جزئی از وطن ما بوده و تیسفون (مدائن فعلی) پایتخت پادشاهان ساسانی بوده است؛ در صورتی كه ما نمیتوانیم در این زمان برای حاكمانی مانند صدام احترام قائل شویم، به صرف اینكه حاكم كشوری بودهاند كه زمانی جزئی از وطن ما به شمار میرفته است. و یك بار ما به وطن و هموطنان خودمان میبالیم از آن جهت كه جویای حقیقت بودهاند و پس از شناختن حقانیت اسلام با آغوش باز استقبال كرده و حتی بهتر از زادگاه خودِ اسلام از آن حمایت كردند. این افتخار به هیچ روی قابل مقایسه با دو وجه قبلی نیست.
ما باید به وطن قراردادی فعلی هم به سبب بهترین حمایت و فداكاری از حقیقت ارج بنهیم و در مقام دفاع از آن كوتاهی نكنیم؛ و این خصلت حقجویی و پیروی از حق ارزشی است كه توجیه عقلانی دارد و قابل مقایسه با دو وجه دیگر افتخار نیست.
در پایان مجدداً تكرار میكنم كه ما برای همه اقلیتهای مذهبی، مخصوصاً زرتشتیان احترام قائلیم و اینجانب شخصاً بارها از نمونههای برجسته راستگویی و درستكاری ایشان، به خصوص آنچه در شهر خودمان (یزد) شاهد بودهام، یاد و ستایش كردهام.
محمد تقی مصباح یزدی